معرفی انواع فیلتر های ان دی ( ND ) تدریجی

در این مقاله قصد دارم شما را با انواع فیلترهای کاهنده‌ی نور یا همان فیلتر های ND تدریجی آشنا کنم. همراه من باشید …

متأسفانه، با وجود این که بیش از صد سال از ثبت اولین عکس توسط دوربین عکاسی می گذرد، هنوز هم از غلبه بر طبیعت کمی دور هستیم. اما چرا ؟ به این دلیل که چشم انسان، طیف های نوری بیشتری را نسبت به دوربین عکاسی می تواند دریافت کند و ببیند.

بخشی از این قابلیتی که به صورت خدادادی درون چشم انسان هست را میتوان با استفاده از فیلترهای مختلف در دوربین‌ها هم به دست آورد که فیلتر دوربین ND یکی از همان ها به حساب می‌آیند.

داینامیک رنج در عکاسی چیست؟

داینامیک رنج یا دامنه دینامیکی ( Dynamic Range ) تفاوت بین حداقل و حداکثر مقدار روشنایی را تعیین می کند که یک دستگاه (مانند چشم انسان یا سنسور دوربین شما) قادر به ثبت آن است. در دنیای واقعی، داینامیک رنج، توانایی دوربین شما را برای دیدن جزئیات در فضاهای بسیار تاریک و بسیار روشن مشخص می کند.

اگر شما به دنبال آن هستید که بدانید چشم انسان چقدر قدرت بینایی دارد، پاسخ بسیار شوکه کننده است. چشمان شما حدودا دو برابر بیشتر از محدوده ای که دوربین های عکاسی می بینند و ثبت می کنند را پوشش می دهد. به همین دلیل است که هنگامی که شما یک غروب آفتاب حیرت آور را با چشمانتان تماشا می کنید، می توانید همه جزئیات صحنه را مشاهده کنید (هم در آسمان و هم زمین).

اما به محض این که سعی می کنید آن صحنه شگفت انگیز را با دوربین خود ثبت کنید، با یک آسمان با نور بیش از حد و یا یک پیش زمینه (نمای جلوی عکس) بسیار کم نور مواجه می شوید.

پیشنهاد نویسنده : فیلتر UV چیست ؟ آیا واقعا به آن نیاز دارید ؟

داینامیک رنج دوربین شما قادر به ثبت جزئیات فقط در یکی از محدوده های تاریک یا روشن است، بنابراین شما باید یکی از این نواحی را انتخاب کنید.

اما حتی اگر بهترین دوربین‌های عکاسی دارای داینامیک رنجی باشند که تنها نیمی از قابلیت دینامیکی چشم انسان را داشته باشد؛ پس چگونه می توانیم امیدوار باشیم که غروب زیبای خورشید یا طلوع شگفت انگیز آفتاب را با تمام جزئیات شگفت انگیز ثبت کنیم؟

روش های مختلفی برای حل این مشکل وجود دارد؛ اما روش مورد علاقه من استفاده از « فیلترهای GND » که مخفف « Graduated Neutral Density filters » است و به « فیلتر ND تدریجی » هم معروف است.

فیلتر ND تدریجی چیست ؟

« فیلتر ND تدریجی » از دو بخش متمایز ساخته شده است؛ یک بخش کاملا شفاف و یک بخش تیره تر. اگر بخش تیره تر فیلتر را به گونه ای تنظیم کنیم که مقابل قسمت روشن صحنه قرار بگیرد، می توانیم میزان اختلاف نوردهی ( داینامیک رنج ) را در کادر تصویر کاهش دهید.

در این صورت به دوربین اجازه می دهیم که جزئیات را در هر دو ناحیه روشن و تاریک صحنه به طور همزمان ثبت کند. در واقع فیلترهای ان دی تدریجی مانند عینک آفتابی برای دوربین شما هستند.

انواع فیلترهای ND تدریجی

فیلترهای ND تدریجی معمولا با توجه به نوع ترکیبی که قسمت های شفاف و تاریک فیلتر دارد از یکدیگر متمایز می شوند. بنابراین ما می توانیم فیلترهای ND تدریجی را به سه دسته زیر تقسیم کنیم:

• فیلتر ND هارد ( Hard-edge filters ) 

سطح « فیلترهای ND هارد » به دو قسمت تیره و شفاف تقسیم می شود به طوری که مرز بین این دو ناحیه به صورت کاملا واضح قابل تشخیص است. بنابراین، از فیلترهای ان دی هارد هنگامی استفاده می کنند که مرز بین قسمت شفاف و قسمت تاریک در منظره عکس شما بسیار واضح و مشخص باشد، مانند خط افق دریا.

• فیلتر ND سافت ( Soft-edge filters ) 

« فیلترهای ND سافت » به گونه ای است که سطح بالایی آنها تیره است و به تدریج هرچه پایین تر می آییم به نواحی خاکستری و نهایتا روشن و شفاف می رسیم. و به همین دلیل از فیلترهای ان دی سافت زمانی استفاده می شود که مرز بین قسمت های روشن و تاریک صحنه عکس شما خیلی واضح نیست. مثال کلاسیک آن یک عکس در منطقه کوهستانی است.

• فیلتر ND متغیر یا چرخشی 

فیلترهای ان دی چرخشی بسیار شبیه به فیلترهای ان دی هارد هستند؛ با این تفاوت که این فیلترها از دو قسمت تشکیل شده اند که روی هم قرار گرفته اند؛  با چرخاندن قسمت جلویی فیلتر می توانید قسمت های تیره آن را کم کنید. اساسا، این فیلترها برای کنترل بهتر نور در طلوع و غروب آفتاب که نور در خط افق (خط میانی) شدیدتر است تولید شده اند.

اگر شما مانند من از مناظر  دریا لذت می برید، فیلتر ان دی چرخشی یکی از بهترین و مناسب ترین فیلترها برای شما خواهد بود!

تفاوت دیگری که بین فیلترها وجود دارد جنس ماده سازنده آن هاست. فیلترهای عکاسی باکیفیت از شیشه های اپتیکی ساخته شده اند. نصب یک فیلتر ساخته شده از رزین ارزان قیمت بر روی لنزی به ارزش صدها (یا هزاران) دلار ایده خوبی نیست.

نهایتا می توان گفت، سایه بر روی سطح فیلترهای ان دی تدریجی ( فیلترهای GND ) به تدریج تغییر می کند. آنها این قابلیت را دارند که به وسیله قسمت های بسیار تیره خود، از ورود نور به لنز جلوگیری کنند. معمولا در عکاسی منظره، بسته به شرایط جوی، اختلاف نور در صحنه، از طلوع خورشید تا غروب آفتاب یک الی چهار بار اتفاق می افتد.

این دلیلی برای تولید انواع مختلف فیلترهای لنز دوربین عکاسی در بازار است.

 چطور از فیلتر ND تدریجی در عکاسی منظره استفاده کنیم ؟

استفاده از فیلترهای ND تدریجی درعکاسی منظره بسیار آسان است؛ ابتدا در روشن ترین ناحیه (معمولا آسمان) و تاریک ترین ناحیه صحنه عکس تان، نور سنجی کنید. اختلاف نور موجود در صحنه عکس شما نشان می دهد که از فیلتر چطور و با چه شدتی استفاده کنید.

بیایید فرض کنیم که نورسنج شما برای آسمان مقدار ۱/۲۵۰ را نشان می دهد و در قسمت تاریک صحنه بر روی سنگهای موجود در پیش زمینه عکس مقدار ۱/۳۰ را اندازه گیری می کند. همچنین تصور کنید که ناحیه های بین مکان های تیره و روشن را با دو عدد دیگر بین این دو مقدار اندازه گیری کنیم، بنابراین برای تنظیم نور، شما باید از یک فیلتر تدریجی ان دی ۰٫۹ (۳-stop) استفاده کنید.

پیشنهاد نویسنده : کوتینگ لنز ( Lens Coating ) چیست و چه کاربردهایی دارد ؟ سطوح پوششی لنزهای دوربین

 در این مرحله، فیلتر را طوری تنظیم کنید که بخش تیره فیلتر در مقابل قسمت پر نور صحنه عکس شما بیافتد. به همین دلیل است که استفاده از یک فیلتر تدریجی چرخشی منطقی نیست؛ زیرا شما نمی توانید ناحیه تیره فیلتر را با روشنایی منظره به خوبی فیکس کنید.

برای این که هنگام عکاسی، مجبور نباشید فیلترهای خود را در دستتان نگه دارید (خصوصا اگر بخواهید به طور همزمان از چند فیلتر استفاده کنید) می توانید هولدر (نگهدارنده) فیلتر لنز خریداری کنید؛ که قابلیت نصب روی لنز دوربین شما را دارد.

امیدوارم مقاله‌ی “ معرفی انواع فیلتر های ان دی ( ND ) تدریجی ” برایتان مفید و جذاب بوده باشد، نظرات و پیشنهادات خود را با ما در میان بگذارید، همچنین اگر پرسشی وجود داشت، آن را در قسمت نظرات همین پست مطرح کنید تا پاسخ دهیم. موفق باشید !